Objawy i leczenie kamicy moczowej

Kamica układu moczowego często przebiega bezobjawowo, tzn. pacjenci nie są świadomi tego, że posiadają złogi w układzie moczowym. Dowiadują się o tym przy okazji badań USG lub prześwietlenia.

Czasami kamień zamyka światło przewodu moczowego i może spowodować atak kolki nerkowej. Kolka nerkowa objawia się ostrym bólem w okolicy lędźwiowej promieniującym do pachwiny i/lub podbrzusza, bólem podczas oddawania moczu, częstym oddawaniem małych ilości moczu, obecnością krwi w moczu.

Czasami ból jest tak silny, że pacjent wymiotuje, ma gorączkę a nawet traci przytomność. Wówczas konieczna jest szybka interwencja lekarska.

Leczenie kamicy moczowej

Zwykle leczenie kamicy moczowej rozpoczyna się w momencie, kiedy pacjent zgłosi się do lekarza z dolegliwościami kolki nerkowej. Kiedy kamień jest niewielki, leczenie ma charakter zachowawczy i ma na celu złagodzenie dolegliwości bólowych i rozpuszczenie bądź doprowadzenie do samodzielnego wydalenia złogu przez pacjenta.

Pacjentowi podawane są środki przeciwbólowe i rozkurczowe, a także duża ilość płynów w celu zwiększenia przepływu moczu. Jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych, zaleca się picie co najmniej 2-2,5 l wody dziennie (a nawet 4 l w przypadku kamicy cystynowej) w celu rozpuszczenia i ułatwienia wydalenia złogu. Większość pacjentów z kolką nerkową spowodowaną złogami o wielkości do 5-6 mm samodzielnie wydali złóg w ciągu 30-40 dni od wystąpienia kolki nerkowej. W ciągu 14 dni od incydentu kolki nerkowej powinno zostać wykonane USG/RTG układu moczowego w celu określenia położenia złogu i rozpoznania ewentualnych zmian w związanych z wodonerczem lub zastojem moczu. Mimo uzyskania poprawy po doraźnym leczeniu objawów kolki nerkowej, pacjent powinien w trybie pilnym zgłosić się do lekarza w przypadku pojawienia się gorączki, ponieważ może być ona objawem zakażenia układu moczowego lub groźnej dla życia urosepsy. W takim wypadku niezbędne będzie podanie antybiotyku, a nawet hospitalizacja.

Leczenie rozpuszczające złogi (tzw. chemoliza) jest możliwe tylko w niektórych postaciach kamicy moczowej. Lekarz może zastosować płukanie przezskórne środkami rozpuszczającymi złogi, bądź przepisać leki doustne. Chemoliza złogów lekami doustnymi jest skuteczna w przypadku kamicy moczanowej.

Nie do przeceniania w leczeniu wspomagającym i profilaktyce kamicy moczowej są leki pochodzenia naturalnego dostępne bez recepty, które działają moczopędnie, rozluźniająco na mięśnie gładkie układu moczowego oraz przeciwbólowo. Bardzo ważne jest także działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne, ponieważ kamica układu moczowego sprzyja powstawaniu infekcji dróg moczowych. Regularne stosowanie tego preparatów może skutecznie zahamować proces powstawania nowych złogów i zmniejszyć ryzyko nawrotu kolki nerkowej.

Leczenie operacyjne

W przypadku większych kamieni moczowych, niezbędna jest interwencja lekarska przy użyciu narzędzi chirurgicznych. Od wielu lat operacyjne leczenie kamicy koncentruje się na zabiegach mało inwazyjnych, dzięki czemu coraz więcej pacjentów unika powikłań pooparacyjnych.

• SWL, czyli rozbijanie kamienia wewnątrz organizmu pacjenta z użyciem fali ultradźwiękowej

Kamień ulega rozbiciu na cząstki wielkości ziaren piasku, które są następnie wydalane z moczem. Zabieg zwykle nie wymaga przyjęcia do szpitala, jest bezpieczny i w ciągu paru dni po zabiegu można wrócić do swojej zwykłej aktywności. W przypadku większych kamieni konieczne bywa przeprowadzenie kilku sesji rozbijania. Skuteczność tej metody zależy od głownie od lokalizacji złogu oraz składu chemicznego kamienia i jego podatności na fale ultradźwiękowe.

• Ureterorenoskopia (URS)

Służy do usuwania kamieni z moczowodu i nerek. Zabieg polega na wprowadzeniu wziernika przez cewkę moczową do pęcherza moczowego, a następnie do moczowodu i układu kielichowo-miedniczkowego. Lekarz odpowiednimi narzędziami usuwa złóg w całości lub rozdrabnia na mniejsze fragmenty. Ureterorenoskopia jest jedną z najszybciej rozwijających się metod małoinwazyjnych w urologii.

• Nefrolitotrypsja przezskórna (PNL)

Zabieg wykonuje się w znieczuleniu i polega na wykonaniu niewielkiego nacięcia tkanek w okolicy nerki, przez które wprowadza się instrument, tzw. nefroskop. Urolog odpowiednimi narzędziami rozdrabnia kamień na mniejsze fragmenty, które usuwa. Zwykle pacjent pozostaje w szpitalu przez parę dni.